سیستم‌های کنترل شرایط محیطی و تاثیر دما و رطوبت نسبی هوا بر روی رشد جوجه‌ه‌ای گوشتی
آموزش جامع مرغداری, استانداردهای مرغداری,رابطه دما و رطوبت,سیستم تهویه,رطوبت,برنامه حرارتی سالن مرغداری,

سیستم‌های کنترل شرایط محیطی و تاثیر دما و رطوبت نسبی هوا بر روی رشد جوجه‌ گوشتی

فاکتورهای محیطی از عواملی هستند که برای ایجاد تاسیسات دامپروری بایستی بعنوان مبنای طرح مورد توجه قرار گیرند. عواملی چون میزان تهویه، رطوبت نسبی، درجه حرارت میزان گازهای سمی موجود در هوا و میزان تابش نور از جمله این فاکتور میباشند. در اکثر مناطق این عوامل بطور مداوم در یک وضعیت مطلوب نیستند و لذا بایستی طرح‌های مناسب جهت تامین شرائط مورد نیاز برای بهترین میزان تولید اجرا گردند. تحقیقات متعدد نقش بسیار مهم و اساسی این فاکتورها را در چگونگی کمیت و کیفیت تولیدات دامی نشان میدهند. در کشور ما میزان مصرف فرآورده‌های گوشتی دائما در حال تزاید است و هر ساله مقادیر زیادی ارز جهت وارد کردن انواع فرآروده‌های دامی از جمله گوشت سفید از ایران خارج میشود. بنابراین ایجاد تاسیسات مناسب و پیشرفته در صنایع دامپروری بمنظور افزایش سطح تولید و کاهش هزینه تولید بصورت یک الزام در آمده است .

جهت طرح چنین تاسیساتی احتیاج به اطلاعات علمی و فنی بسیار وسیع بوده و تحقیق حاضر بمنظور مطالعه یک سری از عوامل علمی و فنی میباشد که عبارتند از: 1 - طراحی، ساختن و ارزیابی کارآئی یک سیستم جامع کنترل محیط. 2 - اثرات مقادیر مختلف درجه حرارت و تهویه بر روی میزان رشد، غذای مصرفی، بازده غذائی و وزن نهائی در جوجه‌های گوشتی بمدت 4 هفته (5-8 هفتگی) در شرائط مورد آزمایش . 3 - پیشنهاد روابطی برای تعیین وزن جوجه بصورت تابعی از زمان در تحت شرائط تحقیق جهت استفاده در طراحی سیستم‌های تولید تجارتی. در این طرح سیستم کنترل شرائط محیط زیست شامل دو قسمت است یکی سیستم کنترل مقدماتی درجه حرارت و رطوبت نسبی بطوریکه شرائط اولیه یکسان برای تمام آزمایشها فراهم آورد. و دیگری سیستم‌های کنترل محیط جهت هر آزمایش بطور جداگانه و مستقل از دیگر آزمایش‌ها. دستگاه کنترل مقدماتی ضمن تنظیم حرارت و رطوبت نسبی، هوا را توسط یک کانال عمومی به سیستم‌های انفرادی کنترل محیط هر آزمایش میفرستند.

این سیستم‌ها شامل 9 عدد کابین میباشد. در هر کابین میتوان میزان تهویه و درجه حرارت را بطور مستقل کنترل نمود. جهت هر آزمایش ، در هر کابین 40 قطعه جوجه گوشتی (Cross - Cronish) بمدت چهار هفته در درجه حرارتهای 19، 24، و 29C درجه و میزان تهویه‌های 560، 826، 1062 سانتیکتر مکعب در دقیقه (معادل 0.75، 1.25 و 2.25 فوت مکعب در دقیقه) برای هر قطعه جوجه، پرورش می‌یافتند. پس از تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارقام ذیل بدست آمد: کار سیستم‌های طرح شده بطور کلی رضایت یخش بوده و عوامل مورد نظر مانند درجه حرارت و میزان تهویه بطور دقیق قابل کنترل‌اند. محاسبات آماری نشان دادند جوجه‌هائی که در درجه حرارت 19 درجه و 24 درجه پرورش یافته‌اند بطور معنی‌دار دارای وزن بیشتری نسبت به گروه پرورش یافته در 29C درجه بوده‌اند.

افزایش درجه حرارت از 19 درجه به 29C درجه میزان غذای مصرفی را بطور معنی‌داری کاهش میدهد و راندمان تبدیل غذایی در درجه حرارت‌های پائین بیشتر است . تهویه باعث افزایش بیشتر مصرف غذا گردیده و با افزایش میزان تهویه جوجه‌های نر افزایش وزن بیشتر نسبت به جوجه‌های ماده نشان داده‌اند. نتایج آزمایش اهمیت پرورش جوجه‌های گوشتی را در محدوده درجه حرارتی که آسایش مرغ در آن تامین میشود. یعنی 20 تا 26 درجه نشان میدهد. میزان تهویه‌های آزمایش شده برای پرورش زمستانه طیور کافی بنظر میرسد. در این میزان‌های تهویه تراکم گازهای سمی مانند NH3 که سبب بروز اختلال در رشد و کم وزنی جوجه میشوند بنحو قابل توجهی کاهش مییابد